AYDINLATMA HİZMETLERİ

Hedef Piyasa için Ürün Güvenlik Gereksinimlerinin Tespiti

Aydınlatma teknolojisi gelişmeye devam ettikçe, LED aydınlatma ürünlerine küresel piyasalarda duyulan talep de artmakta ve üreticilere önemli iş fırsatları çıkmaktadır. Bu gelişmeler ile birlikte, üreticilerin yeni ihracat pazarlarına açılmadan önce; ilk olarak hedefledikleri pazarlara ilişkin geçerli ve zorunlu ürün güvenliği sertifikasyon gereksinimlerini tespit için gereken dikkati göstermeleri beklenmektedir.

Örneğin; Amerika Birleşik Devletleri’nde, Mesleki Güvenlik ve Sağlık İdaresi (OSHA)’ne göre, eğer bir elektronik cihaz, ulusal akredite test laboratuvarları (NRTL - Nationally Recognized Testing Laboratories) tarafından listelenmişse, işyerinde kullanım için güvenli kabul edilir. NRTL’ler; bağımsız güvenlik testi ve ürün sertifikası yapmak için 29 CFR bölüm 1910.7 uyarınca OSHA tarafından zorunlu tutulan gereksinimleri karşılayan, yetkili üçüncü taraf kuruluşlardır.

Ürün Güvenlik Sertifikasyonunda Temel Aşamalar

Ürün Güvenlik Sertifikasyon sürecini birkaç adımda değerlendirmek mümkündür.  İlk olarak; ürünün teknik bilgileri, kullanıma hazır üründe kullanılan kritik komponent ve malzemelerin sertifika kontrol ve yapısal değerlendirmeleri, ürün tasarım çizimleri ile mesafe ve boyutsal gereksinimleri dahil olmak üzere belirli ürün bilgilerinin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesini içeren ürünün konstrüksiyon ve tasarımın incelemesi yapılır.

Yapılan çalışmalar sonucu elde edilen bilgilerin detaylı bir incelemesinden sonra; ürünün geçerli standartlarda belirtilen gereklilikleri karşılamak için gereken nitelikleri uygun olup olmadığı tespit edilir.

Sertifikasyon Adımları:

1. Ürün Yapısı ve Tasarımının İncelenmesi
2. Ürün Test Aşaması (Uygun Standartlar Testi)
3. Test Raporunun Yazılması ve ETL İşareti Kullanma Yetkisinin Verilmesi
4. Laboratuvar Tarafından Yapılan Düzenli Fabrika Denetimleri

Sonraki aşama ise uygulanabilir standartların gereklilikleri uyarınca gerçekleştirilen ürün testleridir. Standardın gerekli kıldığı birçok test arasında; elektrik, dielektrik (yalıtkan), gerilim azaltma, çevresel ve mekanik testleri bulunmaktadır. Ürün, tüm yapısal inceleme ve test gerekliliklerini başarıyla tamamladıktan sonra; üçüncü adım, üreticiye ürünü NRTL anlaşmalı güvenlik işaretiyle etiketleme izni veren resmi Test Raporu ve ETL İşareti kullanma yetkisinin verilmesidir.

Son adım olarak, üretici NRTL’nin takip hizmetleri programına (düzenli fabrika denetimleri) katılmayı kabul etmelidir. Bu, genellikle üretim tesisinin ilk denetimini ve ayrıca ürünün tasarımı, üretimi ve etiketlenmesinin tutarlı bir şekilde devamlılığından emin olmak için önceden belirlenmiş bir sıklıkta (üç aylık veya aylık) devam eden üretim tesisi denetimlerini içerir. Aynı zamanda test raporlarında uygulanan standartların en güncel versiyonlarına yer vermek de üreticinin sorumlulukları arasındadır.

Aydınlatma Kuzey Amerika Ürün Güvenlik Standartları

Kuzey Amerika’da, ürün güvenliği ile ilgili standartlar farklı endüstriler için sırasıyla; Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI), Ulusal Yangından Korunma Birliği (NFPA), Underwriter Laboratories (UL) ve Kanada Standartları Birliği (CSA) gibi kuruluşlar tarafından yayınlanmaktadır. NTRL’ler (Intertek, UL, CSA gibi) bu standartlara göre, ürünleri değerlendirme ve sertifikalandırma yetkisine sahiptir. Her NTRL kendi güvenlik sertifikası işaretini vermektedir.

Ürün etiketlerinde yer alan bu özel NRTL işaretleri, bir standartlara uygunluk göstergesi olarak aynı derecede geçerliliğe sahiptir. Mevcut aydınlatma güvenlik standartları LED Aydınlatma ürünleri için de geçerlidir, ancak LED Aydınlatma için UL 8750 Güvenlik Standardını da içeren değerlendirmeler yapılmaktadır. UL 8750’de yer alan testler, aydınlatma ile ilgili mevcut standartlarda yer alan testleri tamamlamak amacıyla yapılmaktadır.

UL 8750; LED sürücüleri, kontrolörler, diziler, modüller ve paketler dahil olmak üzere bir armatürün ayrılmaz bir parçası olan LED ekipmanını kapsayan yeni yayınlanan bir standarttır. UL 8750’nin ilk baskısı Mayıs 2009’da yayınlanmıştır. Gözden geçirilmiş bir edisyon ise Eylül ayında yayınlanmıştır. Bir sonraki değerlendirme döneminden sonra, nihai standardın yayınlanması beklenmektedir.

Diğer aydınlatma standartları, LED ürünlerini barındıracak şekilde güncellenmektedir. Örneğin; UL 1993 Kendinden Balastlı Lambaları ve Lamba Adaptörlerini kapsar ve yedek LED lambalar için de bir bölüm içerir. Ağustos 2009’da yayınlanan üçüncü edisyon ile, LED sürücü devresini kapsayan gereksinimler ve ayrıca LED ışık kaynakları için gereksinimler ve limitler eklenmiştir. UL 1993, ANCE (Meksika) ve CSA (Kanada) ile de uyumlu hale getirilmiştir.

Kuzey Amerika için en yaygın aydınlatma standartları şu şekildedir:

Aydınlatmada Avrupa Ürün Güvenlik Standartları

Avrupa’da aydınlatma ürünleri, Avrupa Direktifleri ve CE Markalama yönergeleri ile uyumlu olmalıdır. CE Markalama’ya uyumu sağlamak için üreticilerin öncelikle; ürünün yürürlükteki Avrupa Yönergeleri’ne uygun olduğunu doğrulayan destekleyici belgelerin tümünü içeren bir “Teknik Dosya” oluşturması gerekir. Akabinde üretici, ürünlerinin tüm gereksinimleri karşıladığını belirten bir “Uygunluk Beyanı” yayınlar.

Aydınlatma ürünleri için CE Değerlendirmelerinde kullanılan iki ana Yönerge, Alçak Gerilim Direktifini (2014/35/EU) ve EMC Direktifini (2014/30/EU) içerir.

Avrupa’da kullanılan en yaygın aydınlatma standartları şunlardır:

Avrupa için Gerekli Fotobiyolojik Testler

Biyolojik tehlikeler açısından, ultraviyole dalga boylarına (100-400 mm) maruz kalmak sağlık açısından çeşitli endişelere sebep olmaktadır. Ayrıca, Avrupa’da LED’ler lazer olarak sınıflandırılmakta ve belirli test gereksinimlerini karşılaması zorunlu tutulmaktadır. Yeni bir standart olan IEC / EN 62471, önceki EN 60825-1’in yerine geçerek ve lambaların ve “Lamba Sistemlerinin Fotobiyolojik Güvenliği” için belirli performans gereksinimlerini ve limitlerini belirlemektedir.

ABD ve Kanada’nın şu anda bu konuda zorunlu standartları veya düzenlemeleri bulunmamaktadır. Bununla beraber; IESNA, ANSI, CIE ve IEC gibi kuruluşlar, bu durumun gelecekteki etkilerini göz önünde bulundurarak aktif olarak değerlendirmektedir.

Belgelendirme (Sertifikasyon) Sürecini Başarıyla Tamamlamak

Güvenlik sertifikasyonu sürecine başlarken, öncelikle hedef pazarlarınızı stratejik olarak değerlendirip, tanımlamak önemlidir. Başından itibaren küresel düşünmek, uzun vadede önemli miktarda zaman ve maliyet tasarrufu sağlayabilir.

Bir diğer ipucu da uygunluk düşünülerek tasarım yapmaktır. Bu, ürününüzün yaşam döngüsünün Ar-Ge ve tasarım aşamalarına sertifikasyon ortağınızı dahil etmek anlamına gelir. Böylelikle potansiyel uyumluluk sorunlarını en aza indirmek ve yeniden test etmek, sonuç olarak ürününüzün pazara sunma süresini iyileştirmek mümkün olabilir. Ürün tasarımı aşamasında, elektrik çarpması, yangın riski ve biyolojik tehlikeler dahil olmak üzere, LED aydınlatma ile ilgili temel güvenlik endişelerine dikkat etmek gerekir.

Elektrik çarpması riski ile ilgili olarak; UL 1310, 24V veya daha düşük sıcaklıklarda çalışan sınıf 2 güç kaynaklarını kapsar. Sınıf 2 güç kaynakları, akım ve voltaj sınırlamaları nedeniyle düşük şok ve yangın tehlikesi taşır. UL 1012, standart izolasyon ve erişilebilirlik gereksinimleriyle uyumlu olması gereken sınıf 2 dışındaki güç kaynaklarını kapsar. Genel olarak, fiziksel teması önlemek için canlı uçları çevrelemek (veya bir bariyer oluşturmak) gerekir. Aynı zamanda canlı uçları uygun şekilde beyan edilmiş malzemelerle yalıtmak, canlı ve erişilebilir parçalar için uygun boşluklar kullanmak da gerekir.

Yangın riski, LED’ler içindeki ısı oluşumu nedeniyle ortaya çıkar. Termal (ısıl) dağılım (yayılım), ortam sıcaklığına ve termal yol tasarımına bağlıdır. LED’lerin yakınlığını ve aralığını, difüzörün tasarımını, eğer uygunsa; kullanılan pano tipi ve pano alev dereceleri ve kurulum senaryosu da dikkate almak gerekir.

Daha önce de belirtildiği üzere, fotobiyolojik tehlikeler ve ultraviyole dalga boylarına (100-400 mm) maruz kalmak, kullanıcı sağlığı açısından endişe verici olabilmektedir. Avrupa, EN 62471 standardının uygulanmasıyla ortaya çıkan bu endişeleri gidermek adına girişimde bulunmuştur. ABD ve Kanada ise olası sağlık etkilerini aktif olarak araştırmaya ve değerlendirmeye devam etmektedir.

Ürün güvenliği sertifikalarınızı mümkün olan en verimli şekilde kullandığınızdan emin olmanın bir başka yolu, sürecin başlangıcında mümkün olduğunca çok sayıda ürün varyasyonunu belirlemektir. Bu, benzer tasarım ve yapıdaki ürünlerin, ürün aileleri içinde gruplandırılmasına olanak tanıyacak ve bu durum; değerlendirme ve test için gereken toplam numune sayısını en aza indirmeye yardımcı olacaktır. Sonuç itibarıyla, toplam proje sertifikası ve test ücretlerini azaltacaktır.

Son olarak, LED teknolojisi hızla gelişmeye devam ettiğinden, sürekli değişen ürün güvenliği ve performans standartlarına uyum sağlamanıza yardımcı olmak adına, endüstri kaynaklarından yararlanmanız önerilir. Sanayi toplantıları ve etkinlikleri, standart geliştirme komiteleri, ticaret yayınları ve online kaynaklar da dahil olmak üzere, birçok değerli eğitim kaynağı üreticiler erişimine açık durumdadır.

Ürün güvenliği sertifikasyon sürecinin göz korkutucu ve zahmetli bir süreç olması gerekmez. LED aydınlatma ürününüzün güvenlik sertifikasının önceden hazırlanması ve planlanması, şüphesiz olarak size daha düşük maliyetli, zaman açısından verimli ve cazip bir sertifika hizmeti deneyimi sağlayacaktır.