TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN AKTİF VE AKILLI MADDE MALZEMELERE DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2018/9)

Nisan 20, 2018

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 05.04.2018 tarihinde “Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Aktif ve Akıllı Madde Ve Malzemelere Dair Tebliğ”’i yayınladı.

Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce ithal edilen ve/veya üretilen ve/veya işlenen ve/veya piyasaya arz edilen aktif ve akıllı madde ve malzemeler bu Tebliğ hükümlerine 31/12/2019 tarihine kadar,  bu Tebliğin yayımından sonrakiler 31/12/2018 tarihine kadar uyum sağlamak zorundadır. 31/12/2019 tarihine kadar ithal edilen ve/veya üretilen ve/veya işlenen ve/veya piyasaya arz edilen aktif ve akıllı madde ve malzemeler için Türk Gıda Kodeksi Gıda İle Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği hükümlerine göre işlem yapılır.

Tebliğin Amacı; gıda ile temas eden aktif ve akıllı madde ve malzemelerin özelliklerini belirlemektir.

Tebliğin Kapsamı; Bu Tebliğ, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelikte yer alan genel kurallara ilave olarak gıda ile temas eden aktif ve akıllı madde ve malzemelere uygulanacak özel kuralları kapsar.

Tanımlar:

• Gıda ile temas eden akıllı madde ve malzeme: Ambalajlı gıdanın veya gıdanın içinde bulunduğu ortamın durumunu gösteren madde ve malzemeyi,
• Gıda ile temas eden aktif madde ve malzeme: Bileşenlerini gıdaya ya da gıdanın bulunduğu ortama salacak ya da ambalajlı gıdadan veya gıdanın bulunduğu ortamdan maddeleri absorbe edecek şekilde tasarlanan, ambalajlı gıdanın raf ömrünü uzatması veya mevcut durumunu koruması ya da iyileştirmesi beklenen madde ve malzemeyi,
• Liste: Gıda ile temas eden aktif ve akıllı madde ve malzemeler içinde kullanılmasına izin verilmiş maddelerden oluşan listeyi,
• Salım yapan aktif madde ve malzeme: İçerdiği bileşenleri ambalajlı gıdanın içine, üzerine veya gıdanın bulunduğu ortama salımı için tasarlanan aktif madde ve malzemeleri,
• Salınmış aktif maddeler: Salım yapan aktif madde ve malzemelerden gıdanın içine, üzerine veya gıdanın bulunduğu ortama salımı hedeflenen ve gıdadaki kullanım amacını yerine getiren aktif maddeleri, ifade eder.

Etiketleme

• Bu Tebliğ kapsamındaki madde ve malzemelerin etiketleri, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 6 ncı ve 15 inci maddelerinde yer alan hükümlere ilave olarak aşağıdaki kurallara da uygun olur:
• Tüketicilerin yenilebilir olmayan kısımları yenilebilir olarak algılamasını önlemek amacı ile aktif ve akıllı madde ve malzemelerin veya bu parçaların üzerinde 'yemeyiniz' ifadesi ve teknik olarak mümkünse Ek-1'de belirtilen sembolün yer alması gerekmektedir.
• 
• (a) bendinde yer alan bilgiler, yazı karakteri punto büyüklüğü en az 3 mm olacak şekilde; belirgin, silinmez ve açıkça okunabilir olur.
• Salınmış aktif maddeler 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde yer alan bileşen tanımı kapsamında gıda bileşeni olarak değerlendirilir ve aynı Yönetmelikte yer alan hükümlere tabidir.

• Liste

• Sadece listede yer alan maddeler, aktif ve akıllı madde ve malzemenin bileşeni olarak kullanılır.
• Aşağıda yer alan maddelerin, birinci fıkrada bahsedilen listede yer almaksızın da aktif ve akıllı madde ve malzeme üretiminde kullanımına izin verilir.
• 10 uncu maddede yer alan koşulları sağlayan salınmış aktif maddeler
• Gıda ile ilgili mevzuat kapsamında yer alan ve 10 uncu maddedeki koşullara uygun olarak, aktif madde ve malzemelere, gıdada teknolojik bir etki yaratmak için, immobilizasyon veya aşılama gibi tekniklerle eklenmiş ya da yerleştirilmiş maddeler.
• Gıda ile ya da gıdanın bulunduğu ortamla doğrudan temas halinde olmayan ve gıdadan fonksiyonel bariyerle ayrılan bileşenlerde kullanılan 10 uncu maddedeki kurallara uygun olan ve aşağıdaki kategorilere girmeyen maddeler;
•  11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğe göre kanserojen, mutajen veya üreme üzerinde toksik etkiye sahip maddeler olarak kabul edilen ya da olmasından şüphelenilen grup içinde yer alan maddeler,
• Parçacık boyutu, daha büyük parçacık boyutlarından önemli ölçüde farklı olan fiziksel ve kimyasal özellik göstermesi amacıyla tasarlanmış maddeler.

• Maddelerin listeye eklenmesi için koşullar

• Maddelerin listeye eklenmesi için; aktif ve akıllı madde ve malzemenin bileşenlerini oluşturan maddeler, istenilen kullanım koşulu dikkate alınarak Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddelerinde yer alan hükümlere uygun olur.

• EK-2 Uygunluk Beyanı

• “Uygunluk Beyanı, aktif ve akıllı madde ve malzemenin kolayca tanımlanabilmesini sağlar. Madde veya malzemenin bileşiminde veya üretim şeklinde migrasyonu etkileyecek bir değişim olduğunda veya yeni bilimsel verilerin ortaya çıkması halinde bu beyan yenilenir.” Şeklinde tanımlanmış ve uygunluk beyanının içermesi gereken bilgiler EK-2 de verilmiştir.  

Tebliğin tam metnine ulaşmak için tıklayınız.