TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN PLASTİK MADDE VE MALZEMELER TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2019/44)
Ocak 3, 2020
Tarım ve Orman Bakanlığı, 25.12.2019 tarihinde “Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2019/44)’’ni yayınlamıştır. Gıda işletmecileri, 31.12.2020 tarihine kadar bu tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
Bu tebliğin yayımlanmasıyla “Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34)” yürürlükten kaldırılmıştır. Tebliğ, 14.1.2011 tarihli ve (AB) 10/2011 sayılı Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelere İlişkin Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Bu tebliğin yayımından önce faaliyet gösteren işletmeler için, bu tebliğ hükümlerine uyum sağlayıncaya kadar 17’ nci madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) hükümleri uygulanmaya devam edilir.
Tebliğin Amacı
Gıda ile temas etmekte olan, gıda ile temas etmesi beklenen veya gıda ile temas etmesi muhtemel olan plastik madde ve malzemelerin; üretim, işleme ve dağıtım aşamalarında uyulması gereken kuralları belirlemektir.
Tebliğin Kapsamı:
(1) Bu tebliğ hükümleri;
- a) Sadece plastikten oluşan madde ve malzemelere ve bunların parçalarına,
- b) Yapıştırılarak veya başka bir şekilde birleştirilen çok katmanlı plastik madde ve malzemelere,
- c) (a) veya (b) bentlerinde yer alan ve baskılı ve/veya bir kaplama malzemesi ile kaplanmış madde ve malzemelere,
ç) Kapak ve kapatma elemanlarındaki contaları oluşturan plastik katmanlar veya plastik kaplamalar ve bunlarla birlikte iki veya daha fazla katmanlı farklı malzemelerden meydana gelen kapak ve kapatma elemanlarındaki plastik katmanlar veya plastik kaplamalara,
- d) Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve malzemelerdeki plastik katmanlara,
uygulanır.
(2) Bu tebliğ hükümleri, iyon değiştirici reçineler, kauçuklar ve silikonlara uygulanmaz.
(3) Bu tebliğ hükümleri baskı mürekkepleri ve yapıştırıcılar veya kaplamalara ilişkin kuralları kapsamaz.
Tebliğe göre;
Madde 14 -Eklerde yer almayan maddelerin değerlendirilmesi maddesine aşağıdaki 2. fıkra eklenmiştir:
(2) Avrupa Birliği’nin ilgili mevzuatına eklenen yeni madde ve malzemelere ilişkin mevzuat güncellemeleri için birinci fıkra uygulanmaz.
Tebliğ Ek-1 Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesi
- İzin Verilmiş Monomerler, Diğer Başlangıç Maddeleri, Mikrobiyal Fermantasyondan Elde Edilen Makromoleküller, Katkı Maddeleri ve Polimer Üretim Yardımcıları Listesi
14.1.2011 tarihli ve (AB) 10/2011 sayılı Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelere İlişkin Komisyon Tüzüğü ile uyumlu hale getirilerek güncellenmiştir.
Tebliğ Ek-2 Kısıtlamalar
Tebliğ’in Ek-2 Kısıtlamalar maddeleri aşağıdaki şekilde revize edilmiştir:
- Plastik madde ve malzemelerden aşağıda belirtilen maddeler, burada verilen spesifik migrasyon limitlerini aşacak miktarda açığa çıkmayacaktır.
|
Madde |
SML (mg/kg gıda veya gıda benzeri) |
|
Alüminyum |
1 |
|
Baryum |
1 |
|
Kobalt |
0,05 |
|
Bakır |
5 |
|
Demir |
48 |
|
Lityum |
0,6 |
|
Mangan |
0,6 |
|
Nikel |
0,02 |
|
Çinko |
5 |
Yürürlükten Kaldırılan Tebliğ: 2013/34
|
Madde |
SML (mg/kg gıda veya gıda benzeri) |
|
Baryum |
1 |
|
Kobalt |
0,05 |
|
Bakır |
5 |
|
Demir |
48 |
|
Lityum |
0,6 |
|
Mangan |
0,6 |
|
Çinko |
25 |
- Plastik maddelerden gıda ya da gıda benzerine, Ek-1 Tablo-1’de yer almayan primer aromatik aminlerin bu tebliğin 7’nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre migrasyonu olamaz. Bu tebliğin 7’nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirlenmiş olan tespit limiti ortaya çıkan primer aromatik amin toplamına uygulanır.
Tebliğ Ek-4 Uygunluk Analizleri
2.Bölüm: Henüz Gıda ile Temas Etmemiş Madde ve Malzemeler için Spesifik Migrasyon Testi
2.1.3 Gıda Benzerleri Kullanımı için Temas Koşulları maddesine aşağıdaki bentler eklenmiştir.
(ii) Madde veya malzemelerin öngörülen/belirlenen/hedeflenen kullanımı gıda işleme ekipmanında net olarak kontrol edilen süre ve sıcaklık koşullarına tabiyse ya da gıda ambalajı veya işleme ekipmanının bir parçasıysa, analiz gıdanın o ekipman içinde işlenmesi sırasında oluşan öngörülen kullanım koşullarından en zorlayıcı olanında gerçekleştirilir.
(iii) Madde veya malzeme sadece sıcak dolum koşulları için kullanılıyorsa, 70 ºC’de 2 saat süre ile analiz yapılır. Ancak, madde veya malzeme bunun yanı sıra oda sıcaklığı ya da daha düşük sıcaklıklarda depolama amacıyla da kullanılıyorsa depolama süresine göre bu bölümün Tablo 1 ve Tablo 2’si veya bu bölümün 2.1.4 üncü maddesindeki test koşulları uygulanır.
Madde veya malzemenin öngörülen kullanım koşullarından en zorlayıcı olanı, temsil eden analiz koşullarının Gıda Benzeri D2 için kullanımı teknik olarak mümkün değilse migrasyon testi %95’lik etil alkol ve izooktan kullanılarak yapılır. Buna ilave olarak, öngörülen kullanım koşullarından en zorlayıcı olan 100º C’yi geçiyorsa Gıda Benzeri E ile de bir migrasyon testi yapılır. En yüksek spesifik migrasyonun gözlendiği sonuçlar bu tebliğe uygunluğu değerlendirmek için kullanılır.
Tablo 2’ den “T > 175 ºC” ile ilgili satır çıkarılmış ve tablo aşağıdaki şekilde revize edilmiştir:
|
T > 175 ºC |
Sıcaklık, gıda-temas eden malzeme arayüzeyindeki gerçek sıcaklığa ayarlanır. (*) |
Tablo 2- Test Sıcaklığının Seçimi
|
En Zorlayıcı Kullanım Koşulları için Temas Sıcaklığı |
Test (Analiz) için Seçilecek Sıcaklık |
|
175 ºC < T ≤ 200 ºC |
200 ºC (*) |
|
T > 200 ºC |
225 ºC (*) |
|
(*) Bu sıcaklık sadece Gıda Benzeri D2 ve Gıda Benzeri E için kullanılır. Basınç altında ısıtma uygulamalarında migrasyon testi de basınç altında ilgili sıcaklıkta gerçekleştirilebilir. Gıda Benzeri A, B, C ve D1 için analiz 100°C’de bir analizle veya Tablo 1’deki koşullara göre seçilen sürenin 4 katı kadar bir süre içinde geri akış sıcaklığı ile gerçekleştirilebilir. |
- Bölüm: Toplam Migrasyon Testi
Tablo 3’te aşağıdaki güncelleme yapılmış, TM6 ile ilgili ifade D1 gıda benzeri eklenerek revize edilmiştir:
Tablo 3: Toplam Migrasyon Testi için Standart Test Koşulları
|
TM2 |
40 °C’de 10 gün |
Sıcak dolum koşullarında ambalajlanan ve/veya en fazla t = 120/2^((T-70)/10) dakika süre ile 70 °C ≤ T ≤ 100 °C’ye ısıtma koşullarını da içerecek şekilde oda sıcaklığı ya da daha düşük sıcaklıklarda uzun süreli depolamalar |
|
TM3 |
70 °C’de 2 saat |
Sıcak dolum koşullarında ambalajlanan ve/veya en fazla t = 120/2^((T-70)/10) dakika süre ile 70 °C ≤ T ≤ 100 °C’ye ısıtma koşullarında ambalajlama yapılan ancak sonrasında oda sıcaklığında ya da buzdolabı koşullarında uzun süreli depolama yapılmayan koşullar. |
|
TM6 |
100°C’de veya geri akışta 4 saat |
40°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda Gıda Benzeri A, B, C veya D1 ile her türlü temas koşullarında |
TM6 Testi; TM1, TM2, TM3, TM4 ve TM5 için belirtilmiş olan temas koşullarını da kapsar. Poliolefin olmayan madde ve malzemelerle temas eden Gıda Benzeri A, B, C ve D1 için en zorlayıcı koşulları (en kötü durum) temsil eder.
Tebliğin tam metnine ulaşmak için tıklayınız.
Detaylı bilgi için;
+90 212 496 48 52 ya da foodlab.turkey@intertek.com
Yardıma mı ihtiyacınız var?
Bize bir istek gönderin